het beroep topsporter

“In topsport kun je jezelf op een heel harde manier tegenkomen. Dat ik dat op mijn 26ste meemaakte, terugvocht en weer zo ver ben gekomen, heeft mij echt volwassen gemaakt”

“Voor mij is sport een fulltimebestaan. Ik ben er elke dag mee bezig, misschien zelfs wel ieder moment van de dag”

De meeste mensen weten het wel: in 2019 ben ik keihard op mijn bek gegaan. Alle twijfels en zorgen over de toekomst, de druk die topsport met zich meebrengt. Ik zag het even niet meer zitten en ben toen tijdelijk gestopt. Ik heb langzaam de weg naar boven weer gevonden, met hulp van een sportpsycholoog. Het eerste contact met hem was heel geruststellend. Hij herkende het beeld van andere topsporters en zei eigenlijk: ‘Het komt wel goed met jou.’ Ik moest terug naar de basis, vroeg mijzelf af: Waar word ik nu echt gelukkig van? Dat klinkt misschien simpel, maar soms vergeet je dat. Door het harde trainen en alle druk, van jezelf en van buitenaf. Ik moest daar anders mee omgaan. Voor mij was het belangrijk om zaken simpel en overzichtelijk te houden. Ik maakte topsport heel groot en heftig, en dat is het ook wel. Maar aan de andere kant: als ik er alles aan heb gedaan om goed te presteren, kan ik mijzelf niks kwalijk nemen en zie ik wel waar ik uitkom. Ook heb ik geleerd kleinere doelen te stellen. Als topsporter heb je de neiging je snel te richten op het ultieme doel: de Olympische Spelen. Maar onder normale omstandigheden gaan daar vier jaar overheen, dat is zo ver weg. Nu kijk ik soms niet verder dan een week of een maand. Richt ik mij bijvoorbeeld alleen op iets technisch dat ik op de training wil aanpakken.

Bij grote wedstrijden ben ik nu rustiger dan vroeger. Nervositeit is er nog steeds wel, maar ik heb ook een soort kalmte, kan dingen wat makkelijker loslaten. Dat geldt ook voor hoe ik mijn toekomst, de tijd na mijn topsportcarrière, zie. Ik accepteer dat een eventuele studie pas komt na mijn actieve loopbaan en dat ‘alleen topsport’ niet niks is. Ik ontwikkel daarmee bovendien ook al heel veel skills. Doorzettingsvermogen en vasthoudendheid, pas stoppen als de klus geklaard is. Dat zijn natuurlijk typisch eigenschappen die een topsporter kan brengen. Maar kijk ook eens naar de slechte periode die ik heb gehad. In topsport kun je jezelf op een heel harde manier tegenkomen. Dat ik dat op mijn 26ste meemaakte, terugvocht en weer zo ver ben gekomen, heeft mij echt volwassen gemaakt. Dan maak je een enorme ontwikkeling als persoon door. Het komt wel goed met mij. Ik doe het op mijn manier en ben trots op wat ik tot nu toe al heb bereikt. Dat zou ook mijn advies zijn aan alle jonge sporters: kies je eigen weg en vergelijk niet te veel met anderen. Het brengt je niks.”

“Voor mij is sport een fulltimebestaan. Ik ben er elke dag mee bezig, misschien zelfs wel ieder moment van de dag. Het is werk, maar dan wel heel leuk werk. Ik ga er elke dag met veel plezier naartoe. In mijn geval zijn het overigens wel transities geweest. Van sport als hobby, naar talent, naar een echte topsporter. Ik heb daar mijn weg in moeten vinden. Ik kom uit een familie waar iedereen gestudeerd heeft. Zelf heb ik dat ook geprobeerd. Ik heb nog een tijdje Rechten gestudeerd, maar na een aantal maanden concludeerde ook een sportarts: dit gaat niet samen. Qua uren was het lastig te combineren, maar ik voelde mij er ook niet goed bij. Ik had weinig energie. Dus ben ik met de studie gestopt. Ik vond het interessant en zag om mij heen hoe anderen een opleiding combineerden met sport. Maar voor mij werkte het niet. Ik heb dat lang moeilijk gevonden. Ik voelde me niet compleet, omdat ik ‘alleen maar sport’ deed. Inmiddels accepteer ik dat ik mij voor nú alleen richt op mijn topsportcarrière. Veel van mijn vrienden studeren of hebben gestudeerd en gaan daarna werken, maar ik doe het net even anders.

Wat Nederlandse topsporters betreft, is het een van de meest heroïsche verhalen van Tokyo 2020. Anouk Vetter veroverde op de meerkamp zilver. Terwijl ze er twee jaar eerder wel over uit was dat haar loopbaan erop zat. Dat topsport haar weinig meer ging brengen. Door een pauze te nemen, kritisch naar zichzelf te kijken en anders te leren denken, hervond ze het plezier in haar sport en kwamen ook de prestaties terug. Vetter is fulltimetopsporter. Alles moet wijken voor de sport, ze kiest er heel bewust voor er nog niks naast te doen. “Iedereen doet het op zijn of haar manier. Sommigen kunnen bijvoorbeeld prima een opleiding doen naast de sport. Voor mij werkte dat niet. Daar heb ik mij lang zorgen over gemaakt, maar ik heb geleerd het voor nu los te laten.”

Anouk Vetter

“Ik ben rustiger dan vroeger, het komt wel goed met mij”