NOC*NSF wil ondersteunen om diverse sport- en beweegmogelijkheden te versterken en voor het voetlicht te brengen. Ook wil de nationale sportkoepel helpen om de zorg- en sportsector te verbinden. Om ook mensen met (een verhoogd risico op) een gezondheidsachterstand toe te leiden naar een structurele plezierige sport- of beweegactiviteit die bij hen past.

Daarvoor is het van belang dat iedereen vanuit zijn eigen expertise werkt: de zorgaanbieder stimuleert de cliënt de eerste stappen te zetten om te gaan sporten of sportief in beweging te komen. Een warme toeleider leidt de clienten toe naar het sport- en beweegaanbod en de sportaanbieder faciliteert het laagdrempelig sportaanbod. De gemeente kan een faciliterende en ondersteunende functie vervullen. 

Om ervoor te zorgen dat een cliënt vanuit de zorg in de sportsector terechtkomt, moet het netwerk van de lokale zorg- en sportsector met elkaar in verbinding staan. Het is belangrijk dat de zorg en sport weten wat ieder zijn rol is en waar de verantwoordelijkheid van de één overgaat in de verantwoordelijkheid van de ander. En dat zowel de zorg als de sport van elkaar weten hoe de ander werkt en waar ze op willen inzetten, vanuit hun eigen professie.

De eerste stap is dat beide sectoren elkaar weten te vinden. Vervolgens bepalen zij wie welke rol kan pakken en wat ze uit de samenwerking willen halen. Wie verwijst naar wie? Welke organisatie organiseert het sport- en beweegaanbod? En wie verbindt de verschillende organisaties aan elkaar? We financiert wat? En is dat geborgd op alle lagen, van de zorgprofessional tot warme toeleider tot sportaanbieder tot de client zelf?

Stel dat het volgens een huisarts of andere zorgverlener voor een cliënt goed zou zijn om meer te bewegen, maar hij niet precies weet welke mogelijkheden daarvoor zijn. Dan is de kans groot dat hij niet weet dat er sportaanbieders of buurtsportcoaches op zoek zijn naar deze doelgroep en een passend aanbod hebben. Of dat er bij de gemeente een team actief is dat vanuit het sport- en preventieakkoord de verbinding tracht te leggen tussen de zorg, sport en het sociale domein.

verbinding van het netwerk Sport en Zorg

De zorgverlener bepaalt of de client doorverwezen kan worden naar een warme toeleider, of dat rechtstreeks doorverwezen kan worden naar laagdrempelig sport- en beweegaanbod. Om te kunnen doorverwijzen dient de zorgverlener te weten wie de rol van warme toeleider heeft en welke lokale laagdrempelige sport- en beweegmogelijkheden er zijn.

Een zorgverlener spreekt de client en kan vanuit haar rol een cliënt aanraden en enthousiasmeren om te gaan sporten of bewegen. De zorgverlener kijkt samen met de cliënt hoe het huidige sport- en beweeggedrag van de cliënt eruit ziet en welke rol sporten en bewegen kan spelen in zijn leefstijl of bijvoorbeeld bij zijn revalidatie.

in beweging te krijgen

(sportief)

zorgverlener zet eerste stap om cliënt

stap 1

Via een warme toeleiding wordt het voor deze doelgroep niet alleen makkelijker om te gaan sporten of sportief te bewegen. Het gevolg van het sporten of sportief in beweging komen, is dat ze ook meer energie krijgen en voelen dat ze ergens bij horen. Daarnaast zorgt het ervoor dat andere drempels lager worden, waardoor ze meer grip krijgen op hun eigen leven en andere stappen durven te zetten. 

Een goede warme toeleider heeft kennis en ervaring met de doelgroep, is op de hoogte van het (passende) sport- en beweegaanbod en werkt samen met diverse partijen zoals verwijzers en sportaanbieders, van verenigingen tot commerciële partijen. 

‘Een warme toeleiding zorgt ervoor dat de drempels weggenomen worden of in ieder geval verlaagd worden voor mensen die drempels ervaren om te gaan sporten, zodat zij wel durven te sporten’, zegt Jacqueline van der Linde, sportconsulent van SportMEE, een coöperatieve vereniging van twintig regionale MEE-organisaties verspreid over het land die zich inzetten voor een inclusieve samenleving. ‘Hierbij is maatwerk superbelangrijk.’

Warme toeleiding is een belangrijk element om niet-sporters te begeleiden naar structurele sportbeoefening via een sportadvies op maat. ‘We ervaren allemaal op onze eigen manier redenen en drempels waardoor we niet gaan sporten. Maar sporten geeft ook deze mensen een enorme boost in zelfvertrouwen’, aldus Van der Linde. 

De warme toeleider gaat samen met de cliënt kijken naar mogelijke beweegvormen of sporten die bij de cliënt passen. Hierbij kijken ze samen naar de motivatie, behoeften en drempels van de cliënt en wordt de cliënt indien nodig aan de hand meegenomen. 

toeleiding

warme 

stap 2

Niet voor iedereen is sporten of sportief bewegen betaalbaar. Veel gemeenten zijn aangesloten bij een organisatie als het Jeugdfonds Sport en Cultuur of stichting leergeld. Zij kunnen in die gevallen mogelijk voorzien in de kosten voor het lidmaatschap en de benodigde kleding.

‘Op deze manier kreeg je meer gezinnen binnen. Het maakt de vereniging laagdrempeliger’, zegt Olivia Zon, namens Rood-Wit. ‘Ik hoor veel ouders vaak zeggen: ‘ Ja maar, mijn kind kan niet voetballen.’ Bij ons gaat het niet alleen om voetballen. Het gaat ook om de ontwikkeling van het kind qua beweging, sportiviteit, discipline en mentaliteit.’

Samen met de warme toeleider bekijkt de cliënt welke beweegactiviteit of instapsport het meest geschikt is om bij aan te sluiten. Hoewel het aanbod met 300 verschillende sportsoorten in Nederland divers is, is niet altijd bekend dat er zoveel aanbod is. Ook zijn de verschillende sportsoorten niet altijd makkelijk vindbaar, terwijl er voor elke inwoner wel een sport- en beweegvorm is waar zij plezier en voldoening uit kan halen. 

Dit kan via lokale sportverenigingen of commerciële sportaanbieders. Van de voetbalvereniging tot de plaatselijke wandelgroep en van een judoles tot een zwemclinic. Er is voor een ieder een passend niveau om op in te stappen. Van hieruit is het mogelijk om voldoende bekwaamheid of vertrouwen op te doen om mogelijk aan te sluiten bij een regulier team of reguliere groepsles.

Een mooi voorbeeld is voetbalvereniging Rood-Wit in Zaanstad. Bij deze club kunnen kinderen niet alleen voetballen. Voor de kinderen die niet op gezond gewicht zijn, heeft de vereniging een apart traject, waarbij conditietraining in allerlei vormen en yogalessen worden gegeven.  

Via de warme toeleider komt de cliënt bij een lokale sportaanbieder terecht. Hier maakt de cliënt op een laagdrempelige manier kennis met sport en sportief bewegen. Het is belangrijk dat de cliënt zich fijn, prettig en veilig voelt en dat de vorm van sport fysiek ook gemakkelijk te beoefenen is. 

instapsport

laagdrempelige

stap 3

Om de grootste kans te bieden dat mensen blijven sporten, is het essentieel om bij een sportaanbod aan te sluiten dat structureel aangeboden wordt. Er zijn veel laagdrempelige vormen van sportaanbod waar mensen (bijna) een leven lang plezier aan kunnen beleven. In deze brochure een aantal voorbeelden ter inspiratie.

NOC*NSF en de zorg- en sportsector hopen dat ze op deze manier kunnen laten zien dat sport en zorg een heel mooie combinatie zijn. En dat de samenwerking voor zowel de zorgverlener als voor de cliënt, maar ook voor de sportverenigingen uiteindelijk heel veel gaat opleveren. Zoveel mogelijk mensen een leven lang met plezier laten sporten en bewegen. 

Het zou goed zijn als de warme toeleider tijdens het hele proces de route begeleidt die de cliënt aflegt. Dus tot aan het moment dat de cliënt een structurele sporter is. 

Voor niet iedereen is sporten of sportief bewegen betaalbaar. Veel gemeenten zijn aangesloten bij een organisatie als het Jeugdfonds Sport en Cultuur of stichting leergeld. Zij kunnen in die gevallen mogelijk voorzien in de kosten voor het lidmaatschap en de benodigde kleding.

De cliënt stapt in bij een laagdrempelige instapsport. Als hij of zij deze sport of beweegvorm blijft doen, of overstapt naar een andere sport en die blijft beoefenen, dan is hij of zij een structurele sporter. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld bij een vereniging, sportclub of op eigen initiatief. 

sport

structurele

stap 4